نام فایل : جغرافیای سیاسی2

فرمت : .ppt

تعداد صفحه/اسلاید : 45

حجم : 397 کیلوبایت

بنام خدا
مکاتب عمده ژئوپلیتیک(نظریه های برجسته ژئوپلیتیکی)
اصلی ترین مفاهیم مطرح در ژئوپلیتیک آلمان:
حکومت مقتدر
فضای حیاتی
مرزهای مستحکم و باثبات
مکاتب عمده ژئوپلیتیک(نظریه های برجسته ژئوپلیتیکی)
مکتب ژئوپلیتیک آلمان
آلمان مهد جغرافیای سیاسی است. آلمان مدرن در سال 1871 به مدد بیسمارک به وحدت رسید، تحت تاثیر رهبری جاه طلبانه پروس، خود را قدرتی بزرگ در رقابت با بریتانیا، فرانسه، اتریش و روسیه میدید. با توجه به محصوریت آلمان در خشکی و میل آن به رهایی از این محدودیت، نظریه های ژئوپلیتیکی مطرح در این مکتب همواره میان قدرت و وسعت سرزمینی، ارتباط تنگاتنگ برقرار ساخته است.

مهمترین نظریه پرداز این مکتب فردیک راتزل است که پدر علم جغرافیای سیاسی و از پیشگامان مکتب «جغرافیای انسانی» به شمار میرود.

مهمترین نظریه های مطرح در مکتب ژئوپلیتیک آلمان
1. نظریه ارگانیکی فریدریک راتزل(1844-1904)
نظریه راتزل با هدف پیدا کردن توجیهی حقوقی و روشنفکرانه برای توسعه سرزمینی آلمان مطرح شده است. وی در مسیر تئوری پردازی، برخی مفاهیم را از تئوری «تکامل تدریجی» داروین علی الخصوص مفهوم «بقای اصلح » اخذ کرده است.

راتزل در کتاب معروفش با عنوان «جغرافیای سیاسی»(چاپ در 1897) معتقد بود که:
کشورها همانند همه موجودات زنده، تابع قوانین ارگانیکی(طبیعی) هستند که در صورت تبعیت از این قوانین میتوانند بقای خود را تضمین کنند و گرنه محکوم به فنا میباشند. وی در این راستا کشور را به یک درخت تشبیه میکند که برای ادامه بقاء خود ناگزیز است ریشه خود را در خاک(سرزمین) بدواند و گسترش دهد و حجم بیشتری از خاک را به اختیار خود در آورد.

1. نظریه ارگانیکی فریدریک راتزل(1844-1904)
راتزل در رویکرد تئوریک خود تشبیه دیگری نیز دارد: او مرز کشور را به پوست ارتجاعی یک موجود زنده تشبیه میکند که وقتی جمعیت آن افزایش می یابد، مرزهای آن نیز لاجرم گسترش پیدا میکند.

قوانین سه گانه رشد فضای یک حکومت یا کشور:
کشور باید در جهت الحاق سرزمینهای کوچک توسعه و گسترش یابد؛
در مسیر الحاق سرزمینهای کوچک باید تنها سرزمنیهایی را الحاق کرد دارای ارزش ژئواستراتژیک باشند؛
گسترش یک کشور امری مسری و واگیر است که از کشوری به کشور دیگر تسری می یابد.

نکته: داروینیسم اجتماعی مشهور راتزل، ملت آلمان و خاک آلمان را به عنوان مافوق تمام ملتها(نژادها) و سرزمینها و خاکهای دیگر مطرح میکند تا جاییکه تسلط آلمان بر کشورهای درجه دوم(نژادهای پایینتر) را از طریق توسعه ارضی- جغرافیایی تحکیم و تثبیت میکند.
2. نظریه رودلف کِلِن/خلن(1864-1922)
کلن، جغرافیدان و سیاستمدار سوئدی و از شاگردان راتزل بود که تحت تاثیر تئوری ارگانیکی وی از دولت و کشور قرار داشت. وی مبدع واژه «گئوپلیتیک» بود که بعد از مرگ وی در زبان انگلیسی به ژئوپلیتیک ترجمه شد.
کلن با اخذ مفهوم «دولت ارگانیک»(organic state)، ظهور آلمان به عنوان قدرتی بزرگ در آینده جهان را اجتناب ناپذیر و مطلوب میشمارد. زیرا معتقد است نیازهای دولت کوچکی مانند سوئد در چارچوب تشکیل بلوک جدیدی از کشورها در اروپای مرکزی متشکل از کشورهای اسکاندیناوی و بالتیک تا اروپای شرقی و بالکان که البته تحت امپراتوری آلمان باشند، برآورده خواهند شد.
کلن بررسی یک دولت - کشور را مبتنی و مستلزم بر 5اصل یا مفهوم میداند:

ژئوپلیتیک(ساخت فیزیکی-فضایی) یک کشور یا دولت؛
اکونو پلیتیک(Econo-politics)یا ساخت اقتصادی یک کشور؛
....